09/09/2014

O «ΠΟΙΝΙΚΟΛΟΓΟΣ» του Αριστείδη Οικονομίδη και «τα 55 χρόνια στους δρόμους της Δικαιοσύνης»

Τον Ιούλιο του 2014 κυκλοφόρησε από τη «ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ», το βιωματικό και γεμάτο από δικαστικές εμπειρίες βιβλίο του γνωστού και διακεκριμένου ποινικολόγου των Αθηνών Αριστείδη Οικονομίδη, υπό τον τίτλο «Ο ΠΟΙΝΙΚΟΛΟΓΟΣ, 55 χρόνια στους δρόμους της Δικαιοσύνης». Πρόκειται για ένα εξαιρετικό, διδακτικό και γλαφυρό πόνημα, το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο, όχι μόνο στους δικηγόρους και ιδίως τους νέους, αλλά και στους δικαστές, στους εφαρμοστές δηλ. του δικαίου, και ακόμη και για κάθε άνθρωπο που έχει, καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, σχέση με την Ελληνική Δικαιοσύνη.

Το βιβλίο αυτό εκπέμπει, καταρχήν, τη μεγάλη και ιδιαίτερα πετυχημένη πορεία και εμπειρία του συγγραφέα, αλλά και τις πλούσιες γνώσεις του των 55 ετών μάχιμης και αγωνιστικής παρουσίας του στις αίθουσες των ποινικών δικαστηρίων. Ακόμη, εκπέμπει μία ευρωπαϊκή υπερασπιστική κουλτούρα και πολύ δικαιολογημένα συμβαίνει αυτό, αφού οι πολυετείς σπουδές του και τα σπουδαία πανεπιστημιακά του διπλώματα του Στρασβούργου και των Παρισίων διαμόρφωσαν μία υπερασπιστική προσωπικότητα υψηλότατου επιπέδου, η οποία δικαιώθηκε πλήρως στην καθημερινή πρακτική.

Ακόμη, το συγκεκριμένο αυτό βιβλίο καταγράφει και επισημαίνει τα τεράστια σημερινά προβλήματα της Ελληνικής Δικαιοσύνης και ειδικότερα της ποινικής. Στις διατυπούμενες απολύτως δικαιολογημένες ανησυχίες του συγγραφέα για την πορεία της Ελληνικής Δικαιοσύνης, αισθάνομαι την ανάγκη, να προσθέσω και τις δικές μου, και μάλιστα, να διατυπώσω την άποψη, ότι σήμερα η Δικαιοσύνη βρίσκεται σε πλήρες αδιέξοδο. Δυστυχώς, δεν είναι μόνο «ασθενής», όπως χαρακτηρίζεται από πολλούς, αλλά βρίσκεται σε «προθανάτιο» στάδιο, και, εάν δεν ληφθούν αμέσως ριζικά, δομικά και ρηξικέλευθα μέτρα, θα οδηγηθεί, πολύ σύντομα, στην «κλίνη του θανάτου». Ο συγγραφέας, με το βιβλίο του αυτό, για την αντιμετώπιση του ιδιαίτερα σοβαρού αυτού προβλήματος, προτείνει συγκεκριμένα μέτρα, με τα οποία συμφωνώ απολύτως και τα οποία πρέπει να ληφθούν άμεσα και, μάλιστα, με απόφαση του ίδιου του Πρωθυπουργού, όπως είχα την ευκαιρία, να τονίσω στον ίδιο σε μία τελευταία συνάντησή μας και μακρά συζήτηση για το πρόβλημα της Δικαιοσύνης.

Στο βιβλίο αναφέρονται από το συγγραφέα και συγκεκριμένα παραδείγματα δικών, προερχόμενα από την προσωπική του πολυετή εμπειρία, τα οποία διανθίζονται, κάθε φορά, και από γνώμες διακεκριμένων νομικών και φιλοσόφων, τόσο της αρχαιότητας, όσο και των νεότερων χρόνων, που κόσμησαν τη νομική και ιδίως την ποινική δικαιοσύνη.

Ασχολείται το βιβλίο ειδικότερα και με το μέγα θέμα της ποινικής δικηγορίας και με τα απαιτούμενα προσόντα κάθε υπερασπιστή, που ασφαλώς είναι, κατ΄ αυτόν, η ρητορική και ιδίως δικανική δεινότητα του, οι δε συμβουλές του συγγραφέα είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για όλους τους ποινικολόγους και περισσότερο για τους νέους Συμφωνώ, απολύτως με αυτό που υποστηρίζει, ότι δηλ. «ο ρήτωρ γεννιέται, αλλά αν όχι γίνεται», και αυτό σημαίνει συνεχή προσπάθεια, μεγάλη μελέτη νομικών και άλλων συγγραμμάτων, πλήρη γνώση της κάθε δικογραφίας και ασφαλώς και προεχόντως υποδειγματικό υπερασπιστικό ήθος. Είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό, ότι ο εμπειρότατος συγγραφέας, αναγάγει το ήθος του ποινικολόγου, όπως και κάθε δικηγόρου, ως μέγα προσόν, και απολύτως απαραίτητο στοιχείο, τόσο για μία πετυχημένη πορεία ενός ποινικολόγου, όσο και για την εύρυθμη λειτουργία της Δικαιοσύνης. Πρόκειται για το κορυφαίο προσόν που πρέπει να διαθέτουν δικαστές και δικηγόροι, όλοι δηλ. οι λειτουργοί της Δικαιοσύνης.

Μεγάλη και ιδιαίτερα θετική εντύπωση κάνει ο προβληματισμός του για το του Σωκράτους «ουδείς εκών κακός», δηλ. ότι ουδείς αμαρτάνει με τη θέλησή του. Πρόκειται για μία διαχρονική άποψη και θέση, την οποία ασπάζομαι απολύτως. Αλήθεια, γιατί ένας άνθρωπος αδικημένος από τη φύση ή εάν η εγκληματογόνος ψυχοδυναμική του διαμορφώθηκε από εξωτερικούς και άσχετους με αυτόν παράγοντες, θα πρέπει η Δικαιοσύνη να τον εξοντώσει, στο όνομα της ειδικής και γενικής πρόληψης; Πρόκειται για ένα τεράστιο και πολύ σοβαρό θέμα, το οποίο πολύ ορθά τίθεται, ως προβληματισμός, στο βιβλίο του Αριστείδη Οικονομίδη, αλλά που, δυστυχώς, η σημερινή τεχνοκρατική ποινική δικαιοσύνη, πολλές φορές, δεν το αποδέχεται ή δεν μπαίνει στον κόπο να προβληματισθεί. Δεν θέλουν μερικοί να κατανοήσουν, ότι πολλές φορές (ασφαλώς όχι πάντοτε) η ανθρώπινη συμπεριφορά οφείλεται σε γενετικούς, κληρονομικούς, βιολογικούς και οικογενειακούς παράγοντες, που είναι ανεξάρτητοι προς την πραγματική θέληση του δράστη.

Επίσης, αισθάνομαι την ανάγκη, ν΄ αναφερθώ σε δύο ακόμη πολύ χρήσιμα κεφάλαια του βιβλίου. Στην ανάγκη για καλή οργάνωση από πλευράς του συνηγόρου κάθε ποινικής υπόθεσης και στον τρόπο εξέτασης και αντιμετώπισης σ΄ αυτή των μαρτύρων (κατηγορίας και υπεράσπισης). Είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική, όπως αναφέρεται στο βιβλίο και όπως του την εξέθεσε ο πράγματι διακεκριμένος ποινικολόγος αείμνηστος Σταύρος Κανελλόπουλος, η περίπτωση του προφανώς άπειρου τότε συνηγόρου, που διετύπωσε, σε σχετική δίκη στο έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών, κατά την περίοδο του εμφύλιου σπαραγμού, το «παράπονο», διότι ο Δ/ντής της Αστυνομίας, που εξετάστηκε ως μάρτυρας, «δεν είπε απολύτως τίποτε για τον πελάτη του». Όταν, όμως, ύστερα από αίτημα του συνηγόρου αυτού στο ίδιο δικαστήριο, επανήλθε ο ίδιος μάρτυρας, ήταν, δυστυχώς, καταπέλτης για τον πελάτη του. Το αποτέλεσμα ήταν, με μόνη τη μαρτυρία αυτή, να καταδικασθεί ο κατηγορούμενος σε θάνατο και να εκτελεσθεί!! Πρόκειται για ιδιαίτερα χαρακτηριστικό παράδειγμα, το οποίο ορθώς επισημαίνει ο συγγραφέας, περί του ότι ο συνήγορος πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός κατά την εξέταση του κάθε μάρτυρα (κατηγορίας και υπεράσπισης).

Θα ήθελα πολύ περισσότερα να γράψω, για το πράγματι περισπούδαστο βιβλίο του εξαιρετικού φίλου Αριστείδη Οικονομίδη, που, ασφαλώς, μπορεί ν΄ αποτελέσει τον χρήσιμο οδηγό για κάθε ποινικολόγο (νέο και παλαιό), όπως και για κάθε παράγοντα μιας ποινικής δίκης, αλλά, εάν συνεχίσω, κινδυνεύω, να παραβώ τον βασικό κανόνα, όπως ορθά επισημαίνει ο συγγραφέας, σχετικά με την ανεπίτρεπτη «απεραντολογία» και «μακρυλογία», που σαφώς είναι «ρητορικό ελάττωμα» για κάθε αγορητή στα ποινικά δικαστήρια (και γενικότερα) και που ορθώς είπε για τους απεραντολόγους ο Montesquieu «ό,τι τους λείπει εις βάθος, το δίνουν σε μήκος».

Εύχομαι «καλοτάξιδο» το σπουδαίο και πολύτιμο βιβλίο του Αριστείδη Οικονομίδη και πλούσια η πνευματική και νομική προσφορά του, όπως και η διδαχή του για πολλά χρόνια ακόμη στις αίθουσες των ποινικών δικαστηρίων.

Αντώνιος Γρ. Φούσας