Έχει τονισθεί πολλές φορές και μάλιστα από τους πλέον ειδήμονες, ότι το σημερινό πρόβλημα της Ελλάδος δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά είναι και θεσμικό και πολιτικό. Ειδικότερα, πέραν των κακοδιαχειρίσεων, των αλόγιστων σπαταλών, των συνεχών δανεισμών και του υπερβολικά διογκωμένου ελληνικού δημοσίου, υπήρξε μέγα πρόβλημα, και διότι έλλειπαν στην πατρίδα μας οι απολύτως απαραίτητοι σύγχρονοι θεσμοί και οι αναγκαίες υποδομές και διαρθρώσεις του κρατικού μηχανισμού. Τέτοιοι, μάλιστα, θεσμοί, ώστε να λειτουργεί και η χώρα μας ως ένα σύγχρονο δημοκρατικό και φιλελεύθερο κράτος, και μάλιστα ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εν όψει αυτής της κατάστασης, ήταν και είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει στη χώρα μας μία νέα δομική και ουσιαστική αναθεώρηση του Συντάγματος. Αυτό επιχειρήθηκε να γίνει το έτος 2007, αλλά την τελευταία στιγμή, για λόγους κομματικών σκοπιμοτήτων, τορπιλίστηκε από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τα άλλα κόμματα της τότε Αντιπολίτευσης, με αποτέλεσμα ν΄ αναθεωρηθούν μόνο δύο διατάξεις, ήτοι για το επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών και για την ειδική προστασία των νησιωτικών και ορεινών περιοχών της Ελλάδος. Πάντως, είχε γίνει τότε συνολικά μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προετοιμασία, η οποία, ασφαλώς, θα είναι πολύ χρήσιμη στη νέα αναθεωρητική διαδικασία.

Το ποιες διατάξεις θα πρέπει ν΄ αναθεωρηθούν είναι σε όλους τους Έλληνες γνωστές και δεν είναι ανάγκη να τις αναφέρω στο σύντομο αυτό σημείωμά μου. Ενδεικτικά σημειώνω τις αναγκαίες αναθεωρήσεις, για την ποινική ευθύνη των υπουργών, για την ασυλία των βουλευτών, για τη μείωση του αριθμού των βουλευτών, για το ασυμβίβαστο βουλευτή και υπουργού, για τον τρόπο εκλογής και για τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, για τον αποτελεσματικό έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων και των βουλευτών, για την ίδρυση μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων για το συνταγματικό δικαστήριο, για τον τρόπο διορισμού των προσώπων που στελεχώνουν τις Ανεξάρτητες Αρχές, για το βασικό μέτοχο και άλλων.

Σκοπός όμως της παρούσης παρέμβασής μου είναι να τονίσω και να υπογραμμίσω, ότι είναι επιτακτική ανάγκη, ν΄ αρχίσει άμεσα από την παρούσα Βουλή η αναθεωρητική διαδικασία. Από την άποψη αυτή, ορθώς ο Πρωθυπουργός της χώρας και πρόεδρος της Ν.Δ. κ.Αντ. Σαμαράς συγκρότησε, πριν από τρία περίπου χρόνια, σχετική Επιτροπή (της οποίας είχα την τιμή να είμαι μέλος) για τη μελέτη και πρόταση των προς αναθεώρηση διατάξεων του Συντάγματος. Ορθώς, επίσης, ο Πρωθυπουργός τον Μάϊο του 2014 εξήγγειλε, κατά τον πλέον επίσημο τρόπο, ότι το ερχόμενο Φθινόπωρο θ΄ αρχίσει, μέσω της Βουλής των Ελλήνων, η σχετική διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος.

Η διαδικασία, όμως, αυτή της αναθεώρησης, όπως προβλέπεται από το άρθρο 110 του Συντάγματος είναι πολύπλοκη και χρονοβόρα, έτσι, ώστε είναι απολύτως απαραίτητο, ν΄ αρχίσει απ΄ αυτή τη Βουλή και μάλιστα αμέσως. Ειδικότερα, θα πρέπει με την έναρξη λειτουργίας της Ολομέλειας της Βουλής να γίνει σχετική πρόταση «από πενήντα τουλάχιστον βουλευτές» και να ψηφισθεί αυτή «με πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών της Βουλής σε δυο ψηφοφορίες, που απέχουν μεταξύ τους έναν τουλάχιστον μήνα». Στη πρώτη αυτή Βουλή προσδιορίζονται μόνο οι προς αναθεώρηση διατάξεις, χωρίς να είναι αναγκαίο να καθορισθεί και το περιεχόμενο κάθε νέας διάταξης. Αυτό θα καθορισθεί από την επόμενη, μετά τις εθνικές εκλογές, Βουλή (όποτε και εάν γίνουν αυτές). Αυτό σημαίνει ότι, εάν στην παρούσα Βουλή αρχίσει και ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της αναθεωρητικής διαδικασίας, στην επόμενη Βουλή, που θα είναι αναθεωρητική, και κατά την πρώτη σύνοδό της μπορεί να ολοκληρωθεί η όλη κατά περιεχόμενο αναθεωρητική διαδικασία και η χώρα να έχει πλέον νέο και σύγχρονο Σύνταγμα και νέους θεσμούς και υποδομές.

Εάν, όμως, για οποιοδήποτε λόγο, δεν ολοκληρωθεί η πρώτη φάση στην παρούσα Βουλή, τότε η αναθεώρηση θα μπορέσει να γίνει στην μεθεπόμενη Βουλή, δηλ. μετά από 5-6 χρόνια. Τότε, όμως, θα είναι πολύ αργά και η χώρα θα στροβιλίζεται στους ίδιους αναχρονιστικούς θεσμούς και στις αγκυλωμένες και απαρχαιωμένες υποδομές. Καλό βέβαια θα είναι οι εκλογές να γίνουν στο τέλος της 4ετίας, όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Όμως, αυτό, κανένας δεν μπορεί να το εγγυηθεί, εν όψει μάλιστα της εκλογής Πρόεδρου της Δημοκρατίας το Φεβρουάριο του 2015.

Η ευθύνη, επομένως, των πολιτικών δυνάμεων και ιδίως των ηγεσιών των κομμάτων, που σήμερα βρίσκονται στη Βουλή, είναι τεράστια και, ασφαλώς, το θέμα παίρνει εθνικές διαστάσεις. Επαναλαμβάνω, όμως, και τονίζω, ότι η ευθύνη αυτή δεν ανήκει μόνο στα κόμματα της συγκυβέρνησης, αλλά και στα άλλα κόμματα της Βουλής και στο κάθε Βουλευτή, που πρέπει να πάρουν άμεσα πρωτοβουλίες και να κατατεθεί στην Ολομέλεια της Βουλής η πρόταση 50 τουλάχιστον βουλευτών για τη νέα αναθεώρηση. Επιβάλλεται όλες οι πολιτικές δυνάμεις της Βουλής και όλοι οι βουλευτές με αίσθημα ευθύνης, και ιδίως με πνεύμα συνεννόησης και συνεργασίας να πάρουν πρωτοβουλία για ν΄ αρχίσει και να ολοκληρωθεί στην παρούσα Βουλή η πρώτη φάση της αναθεωρητικής διαδικασίας. Η περίοδος είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και ο λαός αξιώνει σοβαρότητα, υπευθυνότητα και συνεννόηση και μάλιστα σ΄ ένα τόσο κορυφαίο ζήτημα για τη χώρα, όπως είναι η νέα αναθεώρηση του Συντάγματος.

Αντώνιος Γρ. Φούσας

Δημοσιεύτηκε:

1) Στην Εφ. «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ» των Αθηνών

2) Στην Εφ. «ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ» των Ιωαννίνων